بیشتر مردم در طول یک هفته، تنها 6 ساعت بر کار خود تمرکز می‌کنند! از طرف دیگر کار ادارات، در ساعت‌های ابتدایی صبح آغاز می‌شود، در حالی که مغز در ساعات انتهایی شب، بیشترین کارایی و تمرکز را دارد. این آمار ناامیدکننده ممکن است نتیجه این تناقض باشد. افزایش تمرکز خودبه‌خود اتفاق نمی‌افتد و نمی‌توانید منتظر ساعات پایانی شب بمانید که مغزتان با شما همکاری کند! بنابراین باید مهارت افزایش تمرکز را در خود تقویت کنید و بهره‌وری خود را به شکل چشمگیری افزایش بدهید.
حتماً برای شما هم پیش آمده که در یک جلسه کاری در افکارتان غرق شده باشید و رشته کلام از دستتان در رفته باشد، یا هنگام مطالعه ذهنتان درگیر افکار مختلف شده باشد و یک پاراگراف را چند بار خوانده باشید! حواس‌پرتی و درگیر شدن با مسائل حاشیه‌ای، یکی از عواملی است که ما را در کار عقب می‌اندازد. به خصوص در دورکاری و زمانی که در جایی غیر از محیط کار هستیم و عوامل زیادی تمرکز ما را بر هم می‌زنند. شما که نمی‌خواهید دورکاری به قیمت از دست دادن کارتان تمام شود؟! پس بهتر است راهکارهای کنترل ذهن را بدانید. این مقاله را به تکنیک‌های افزایش تمرکز و کنترل ذهن هنگام کار اختصاص داده‌ایم.
چرا افزایش تمرکز مهم است؟
View this post on Instagram
تمرکز یعنی کنترل حواس پنجگانه و معطوف کردن توجه به یک موضوع خاص؛ یعنی این که بتوانید با همسو کردن اراده و توجه، تمام فکر خود را بر روی یک وظیفه متمرکز کنید و از این شاخه به آن شاخه نپرید. این یک مهارت اکتسابی است که بسیاری از مردم به آن تسلط ندارند. به عبارت دیگر کنترل ذهن یک فرایند عمدی و کاملاً آگاهانه است که طی آن می‌توانید افکار خود را برای زمان مشخصی، حول محور موضوعی که می‌خواهید، متمرکز کنید.
پژوهش‌هایی که در این زمینه انجام شده، نتایج اسف‌باری دارد! بیشتر مردم در طول یک هفته، تنها 6 ساعت بر کار خود تمرکز می‌کنند! از طرف دیگر کار ادارات، در ساعت‌های ابتدایی صبح آغاز می‌شود، در حالی که مغز در ساعات انتهایی شب، بیشترین کارایی و تمرکز را دارد. این آمار ناامیدکننده ممکن است نتیجه این تناقض باشد. افزایش تمرکز خودبه‌خود اتفاق نمی‌افتد و نمی‌توانید منتظر ساعات پایانی شب بمانید که مغزتان با شما همکاری کند! بنابراین باید مهارت افزایش تمرکز را در خود تقویت کنید و بهره‌وری خود را به شکل چشمگیری افزایش بدهید.
گلوریا مارک پژوهشگر آمریکایی می‌گوید هر بار که تمرکز شما به هم می‌خورد، 25 دقیقه طول می‌کشد تا ذهن شما دوباره درگیر موضوع شود. این وقفه‌های طولانی باعث می‌شود نتیجه دلخواهی از کاری که انجام می‌دهید، به دست نیاورید. او بر این باور است که با افزایش تمرکز و تقویت مهارت‌های کنترل ذهن، می‌توانید این زمان را تا 80 درصد کاهش دهید و به 5 دقیقه برسانید.
عوامل برهم‌زننده تمرکز
عوامل زیادی وجود دارند که باعث می‌شوند حواس ما از کاری که انجام می‌دهیم، پرت شود. این عوامل ممکن است محیطی و بیرونی باشند، یا درونی باشند و از ذهن ما سرچشمه بگیرند. در ادامه عوامل برهم زننده تمرکز را مرور می‌کنیم.
عوامل درونی
وقتی کاری که انجام می‌دهید، برای شما جذابیتی ندارد یا از سر اجبار آن را انجام می‌دهید، مغز شما به صورت ناخودآگاه، درگیر عوامل خوشایند مانند مرور خاطرات گذشته می‌شود و سعی می‌کند شما را از آن کار ناخوشایند بازدارد. مرور خاطرات، گفتگوهای درونی، نشخوار ذهنی و تصور موقعیت‌های مطلوب و خوشایند، از مهم‌ترین عوامل درونی برهم‌زننده تمرکز هستند.
شما که نمی‌خواهید دورکاری به قیمت از دست دادن کارتان تمام شود؟! پس بهتر است راهکارهای کنترل ذهن را بدانید
عوامل بیرونی
بیشتر عواملی که تمرکز ما را بر هم می‌زنند، بیرونی و محیطی هستند؛ از جمله تلویزیون، گوشی موبایل و صداهای محیطی. در محیط کار عوامل بیرونی تا حد زیادی کنترل می‌شوند، اما امان از وقتی که دورکاری می‌کنید! در محیط خانه افزایش تمرکز و کنترل ذهن، بسیار سخت‌تر از زمانی است که در محل کار حضور دارید.
راهکارهای افزایش تمرکز
در ادامه این مقاله راهکارهای افزایش تمرکز و چند تمرین برای کنترل ذهن را با هم مرور می‌کنیم. دقت کنید که با در نظر گرفتن خصوصیات شخصیتی و رفتاری، ممکن است این توصیه‌ها برای شما کاربردی نباشند.
از انجام دادن چند کار همزمان پرهیز کنید
این که بتوانید چند کار را به صورت همزمان مدیریت کنید، معمولاً یک مهارت به شمار می‌رود؛ مهارتی که به آن چندکارگی یا multitasking گفته می‌شود. اما مالتی‌تسکینگ یک شمشیر دولبه است! این مهارت باعث می‌شود دقت شما کاهش پیدا کند و جزئیات را نادیده بگیرید. توصیه می‌کنیم کارها را یکی پس از دیگری و با برنامه‌ریزی قبلی انجام بدهید و اجازه ندهید با هم تداخل پیدا کنند.
عوامل مزاحم بیرونی را حذف کنید
جاشوا فوئر قهرمان حافظه آمریکا و نویسنده کتاب «قدم زدن روی ماه با اینشتین»، برای افزایش تمرکز از این عینک و هدفون عجیب استفاده می‌کرد! شما هم می‌توانید از تکنیک‌های مشابه استفاده کنید. حساب کار و تفریح را از هم جدا کنید، اعلان‌های گوشی را خاموش کنید و با استفاده از تکنیک‌های مدرن از جمله تکنیک پومودورو بازدهی خود را افزایش بدهید.
برای افزایش تمرکز قورباغه را قورت بدهید!
اصل قورت دادن قورباغه می‌گوید اگر کار مهم و استرسزایی دارید که در طول روز حواس شما را از کارهای دیگر پرت می‌کند، این قورباغه را همان اول صبح قورت بدهید! یعنی همان کارهایی مهم و فوری که طبق ماتریس آیزنهاور در ربع اول قرار می‌گیرند. سخت‌ترین کارها را قبل از همه انجام بدهید و سپس با خیال راحت به بقیه کارهایتان رسیدگی کنید.
از تکنیک پومودورو غافل نشوید
کاربرد اصلی تکنیک پومودورو، مدیریت زمان است؛ با این حال برای افزایش تمرکز و بهره‌وری هم می‌توان از این تکنیک استفاده کرد. در این تکنیک، برای مدت 25 دقیقه یا کمتر، بر کارتان تمرکز می‌کنید و سپس 5 دقیقه به خودتان استراحت می‌دهید. بعد از 4 دوره کار و استراحت، می‌توانید زمان کار را بیشتر کنید و در فواصل زمانی طولانی‌تری استراحت کنید.
برای افزایش تمرکز به خودتان جایزه بدهید
انسان به صورت ذاتی به تایید و تشویق شدن علاقه دارد، حتی اگر این تشویق از سمت خودش باشد! فرقی نمی‌کند چند سالتان باشد، جایزه هنوز هم می‌تواند بهترین انگیزه برای افزایش تمرکز باشد! مثلا به ازای مطالعه هر 20 صفحه کتاب، به خودتان یک شکلات هدیه بدهید. امتحان کنید و معجزه را ببینید!
از تکنولوژی فاصله بگیرید
گوشی تلفن همراه را می‌توان به جرأت یکی از سمج‌ترین مزاحم‌هایی دانست که بیشترین تاثیر را بر کاهش تمرکز شما دارد. برای افزایش تمرکز گوشی را به طور موقت از دسترس خارج کنید. اعلان اپلیکیشن‌هایی مثل اینستاگرام و واتس‌اپ را خاموش کنید. به افراد خانواده و دوستانتان بگویید که در ساعات غیرکاری به شما پیام بدهند و جز در موارد ضروری با شما تماس نگیرند. اگر دورکاری می‌کنید، کار کردن در مقابل تلویزیون هم ایده خوبی نیست!
برای افزایش تمرکز از مراقبه و یوگا کمک بگیرید
مراقبه یک نوع تمرین فکری است که عضلات ذهن و مهارت تمرکز را تقویت می‌کند. این ورزش مهارت ذهن‌آگاهی را هم تقویت می‌کند و اراده شما را محکم‌تر می‌کند. به یاد داشته باشید که تقویت اراده عامل مهمی برای افزایش تمرکز و کنترل ذهن است.
شما چه راهکارهای دیگری برای افزایش تمرکز سراغ دارید؟ دورکاری چه تاثیری بر تمرکز شما داشته است؟ تجربه‌های شخصیتان را با خوانندگان آوات در میان بگذارید.